حل مشکل من ربات نیستم!؟ علت به وجود آمدن گوگل ریکپچا

تا حالا شده وسط کار با یه وبسایت، یهو با یه صفحه رو به رو بشی که میگه: «من ربات نیستم» و باید تیک بزنی یا کلی تصاویر رو انتخاب کنی؟ برای خیلی ها این مرحله اصلا خوشایند نیست و شاید بگی: «ای بابا، من که واضحا آدمم، چرا باید ثابت کنم ربات نیستم؟» اما قضیه از اون چیزی که فکر می کنیم جدی تره. اینجا قصد دارم با زبونی ساده در مورد گوگل ریکپچا (Google reCAPTCHA) توضیح بدم، اینکه گوگل ریکپچا از کجا اومده، چطوری کار می کنه و چرا گاهی اذیتمون می کنه.

در نهایت هم بهت میگم چطور می تونی تا حد زیادی حل مشکل من ربات نیستم رو ممکن کنی و کمتر با اون صفحه های خسته کننده رو به رو بشی.

گوگل ریکپچا چیست؟

بذار خیلی ساده بگم: گوگل ریکپچا یه سرویس امنیتیه که گوگل طراحی کرده تا بفهمه پشت صفحه وب، یه آدم نشسته یا یه ربات نرم افزاری. ما آدما یه سری حرکات و رفتار های طبیعی داریم (مثل حرکت موس، سرعت تایپ، الگوی کلیک کردن و غیره)، اما ربات ها معمولا این رفتارها رو ندارن. گوگل ریکپچا می خواد با چند تا ترفند و آزمون ساده، جلوی کلی فعالیت مخرب رو بگیره.

مثلا اگر یه ربات شروع کنه فرم های مختلفی رو توی یه سایت پر کنه و اسپم ارسال کنه، وجود این سیستم باعث میشه متوقف بشه. اما از طرف دیگه، کاربران واقعی هم ممکنه مجبور بشن عکس چراغ راهنمایی رو تشخیص بدن یا تیک «من ربات نیستم گوگل» رو بزنن که گاهی رو اعصابه!

نسخه های مختلف ریکپچا

از وقتی که گوگل ریکپچا راه افتاده، چند بار تغییر چهره داده. اجازه بده همین رو با چند تا مثال ساده بگم که اگه تا حالا باهاشون رو به رو نشدی، یه آشنایی مختصر پیدا کنی:

1. نسخه قدیمی (حروف درهم برهم)
   حتما دیدی بعضی سایت ها یه تصویر نشون میدن که شامل حروف و اعداد شلوغه. باید دقیقا اون حروف رو بخونی و وارد کنی. اوایل شاید خیلی جالب بود، اما ربات ها هم حرفه ای تر شدن و با هوش مصنوعی و ابزار های شناسایی متن، می تونن این متن هارو تشخیص بدن. از طرف دیگه خیلی وقتا خودمون هم به سختی می تونیم بفهمیم توی اون تصویر چی نوشته!
   
2. نسخه v2 (تیک «I’m not a robot»)
   این همون چیزیه که خیلیامون هر روز می بینیم. یه چک باکس ساده هست که روش نوشته «من ربات نیستم» یا «I’m not a robot». اگه گوگل به رفتار ما مشکوک نباشه، با یه کلیک کار تمومه. ولی اگه یه جاهایی رفتارمون عجیب به نظر برسه، میگه: «بیا عکس ها رو انتخاب کن. مثلا همه تصاویری که پل دارن رو بزن.» ما هم باید بگردیم دنبال عکسی که پل داخلش باشه یا مثلا دوچرخه، چراغ راهنما و …
   
3. نسخه v3 (تحلیل مخفی در پس زمینه)
   این نسخه خیلی راحت تره؛ اصلا ممکنه متوجه نشی ریکپچا فعاله. گوگل توی پس زمینه، رفتار و امتیاز حرکتت توی صفحه رو زیر نظر می گیره. اگه امتیازت خوب باشه (یعنی مثل یه آدم عادی رفتار کنی)، اصلا کاری باهات نداره و با یه خوش آمدگویی رد میشی. ولی اگه سرعتت یا حرکت موست برات دردسر درست کنه، گیر میوفتی!
   

چرا گوگل ریکپچا ایجاد شد؟ (چرا گوگل می خواد ربات هارو تشخیص بده؟)

دلیل اصلیش برمی گرده به حفاظت از سایت ها و سرورها در برابر سوء استفاده ها. ولی اجازه بده چند تا دلیل مشخص رو برات بگم:

1. امنیت سایت ها و سرورها
   تصور کن یه ربات شروع کنه ۲۴ ساعته فرم های مختلف رو پر کنه، نظر اسپم بذاره یا اطلاعات آلوده رو وارد دیتابیس یه سایت کنه. این کار، منابع سرور رو هدر میده، دیتا رو بهم می ریزه و حتی ممکنه باعث کرش کردن (از کار افتادن) سایت بشه.
   
2. آمار صحیح و بدون تقلب
   بعضی وقتا یه وبسایت دوست داره بدونه چند نفر واقعا ازش بازدید می کنن و رفتار واقعیشون چیه. اگه کلی ربات قاطی شن، همه چی خراب میشه. مثلا ممکنه یه وبسایت فروشگاهی با دیدن هزار تا بازدید تقلبی فکر کنه کار و کاسبی ش خیلی خوبه، اما عملا همه اش ربات بوده!
   
3. جلوگیری از اسپم و حملات رباتی
   حمله دیداس (DDoS) نمونه بارزیه که توش کلی ربات همزمان به یه سرور درخواست می فرستن. سایت ممکنه از دسترس خارج بشه و برای کاربراش دردسر درست بشه. ریکپچا تا حدی می تونه جلوی ورود این ترافیک رباتیک رو بگیره.
   

چرا ربات ها خطرناکن؟

اگه ربات ها وجود نداشتن، خیلی راحت تر می تونستیم وبگردی کنیم. اما متاسفانه ربات ها ابزارهای قدرتمندی هستن که می تونن به هر نیتی به کار گرفته بشن؛ از اسپم فرستادن گرفته تا حملات سایبری. یه سری از خطراتشون رو ببین:

اسپم (Spam)

کامنت های تبلیغاتی یا نامربوط در وبلاگ ها: شده یه وبلاگ یا سایت رو ببینی که زیر مطالبش پر از لینکای عجیب و غریبه؟ اکثر اوقات اینا کار ربات های اسپمره.

فرم های تماس الکی: بعضیا روزانه کلی فرم تماس از طرف ربات های اسپم دریافت می کنن که توش هیچ مطلب مفیدی نیست.

حملات DDoS

وقتی هزاران ربات با هم به یه سایت درخواست می فرستن، سرور نمی تونه پاسخ بده و عملا از کار میفته. اینجا گوگل ریکپچا تا حدی می تونه کمک کنه که این درخواست ها فیلتر بشن. اگر بیشتر خواستی در مورد حملات DDoS بدونی می‌تونی به مطلب اختصاصی که برات قرار دادیم داخل وبسایت کاور تریدر مراجعه کنی.

سرقت داده (Data Scraping)

بعضی ربات ها در عرض چند دقیقه می تونن تمام اطلاعات یه سایت رو بخونن و برای اهداف دیگه ذخیره کنن. مثلا همه قیمت های یه فروشگاه رو می گیرن و جای دیگه استفاده می کنن.

سوءاستفاده های لاگین (Credential Stuffing, Brute Force)

Brute Force: یه ربات پسورد رو مدام حدس می زنه تا شاید شانسی رمز عبور واقعی رو پیدا کنه.

Credential Stuffing: اگه اطلاعات ورود (مثل ایمیل و پسورد) از یه سایت درز کرده باشه، ربات میاد همون رو تو سایت های دیگه امتحان می کنه.

حملاتی که با ربات ها می توان انجام داد (جزئی تر)

• Brute Force: ربات مثلا از دیکشنری کلمات یا پسوردهای پرتکرار استفاده می کنه. بدون ریکپچا، ممکنه هزاران بار تست کنه تا رمز عبور رو پیدا کنه. اما ریکپچا خیلی سریع بهش گیر میده.
• Credential Stuffing: هکر اگه یه دیتابیس لو رفته از ایمیل و پسورد داشته باشه، ربات راحت می تونه با سرعت بالا اون اطلاعات رو در ده ها سایت تست کنه.
• Phishing در مقیاس بالا: ارسال ایمیل های جعلی یا لینک های فیشینگ با تعداد بالا و در کمترین زمان، یکی از تخصص های ربات هاست.

چه زمانی گوگل ریکپچا رو می بینیم؟

اگر دقت کنی، گاهی میای تو یه سایتی بدون دردسر، ولی دفعه بعد باید یه عالمه عکس انتخاب کنی یا تیک بزنی. خود گوگل بر اساس رفتار و شرایط مختلفی تصمیم می گیره که ریکپچا رو نشون بده:

تعداد درخواست زیاد از یه آی پی

1. اگه با یه آی پی خاص در مدت کوتاهی تعداد زیادی درخواست یا ورود به سایت های مختلف انجام بشه، گوگل شک می کنه نکنه یه ربات باشه.

رفتار مشکوک کاربر

1. مثلا اگه خیلی سریع فرم ها رو پر کنی، موس رو به شکل غیرعادی تکون بدی یا حتی اگه از یه اسکریپت استفاده کنی که به صورت اتومات کار کنه، گوگل بو می بره.

ترافیک عجیب و غریب از یه منطقه خاص

1. بعضی کشورها یا منطقه ها ممکنه بیشتر مورد سوءظن قرار بگیرن. گوگل احتمال میده ترافیک از اونجا غیرعادیه، پس ریکپچا رو روشن می کنه.

دلایل اصلی دیدن ریکپچا

• لاشه و تلاش های ورود (Login Attempts) زیاد: مثلا می خوای چند تا اکانت ایجاد کنی یا هی پسورد رو اشتباه بزنی، گوگل میگه: «بزار ببینم تو رباتی یا آدم؟»
• پر کردن فرم های زیاد در زمان کم: شاید بخوای چندین فرم رو سریعا پر کنی، اما از نظر گوگل این حرکت عادی نیست.
• آی پی مشکوک یا لیست سیاه: ممکنه آی پی تو قبلا توسط کسی دیگه برای کارهای خرابکارانه استفاده شده باشه و الان دیگه مشکوکه.
• استفاده از IP های کثیف و آلوده: آی پی هایی که تو حملات دیداس یا اسپم نقش داشتن و گوگل اون هارو می شناسه.

چرا کیفیت IP مهمه؟

این یکی از مهم ترین مسائله که معمولا کاربرای عادی ازش غافلن. گوگل به طور کلی روی هر آی پی ای یه جور «سابقه» رو در نظر می گیره. هر آی پی که رفتار مشکوک داشته باشه، یا جزو لیست اسپم و بلک لیست باشه، زودتر ریکپچا نشون میده.

• آی پی های اشتراکی: سرویس های اینترنت خونه یا موبایل به صورت اشتراکیه. ممکنه چند نفر همزمان با یه آی پی از اینترنت استفاده کنن. اگه یکی از اونها رفتار خرابکارانه داشته باشه، امتیاز منفی برای کل اون آی پی ثبت میشه و تو هم متضرر میشی.
• آی پی های اسپم خورده: ممکنه آی پی تو قبلا دست هکرها بوده و اسپم فرستاده. حالا گوگل میگه هرکی از این آی پی بیاد، بذار اول مطمئن شم آدمه.

استفاده از آی پی ثابت کاور تریدر برای حل مشکل من ربات نیستم

حالا شاید بپرسی خب من چیکار کنم که هی مجبور نباشم «من ربات نیستم گوگل» رو تیک بزنم یا تصاویر خسته کننده رو انتخاب کنم؟ یکی از راه های ساده و مطمئنش اینه که یه آی پی ثابت داشته باشی که سابقه اش تمیز باشه. اینجاست که سرویس آی پی ثابت کاور تریدر می تونه بهت کمک کنه:

1. آی پی اختصاصی تمیز
   وقتی یه آی پی برای خودت باشه و قبلا هم دست افراد خرابکار نبوده باشه، گوگل می بینه رفتار این آی پی معقوله و به تدریج حساسیتش کمتر میشه.
   
2. پایداری اتصال و سرعت بهتر
   سرویس های حرفه ای آی پی ثابت معمولا از سرورهای باکیفیت استفاده می کنن. این یعنی دیگه قطعی و وصلی مداوم نداری که گوگل شک کنه چرا آی پی هی تغییر می کنه.
   
3. دور زدن محدودیت های منطقه ای
   اگه تو منطقه ای هستی که گوگل خیلی روش حساسه یا سایت های خاصی رو بلوک می کنن، با یه آی پی ثابت خارجی (یا هر کشور دیگه ای که مدنظرت باشه) می تونی راحت تر محدودیت هارو دور بزنی.
   
4. کاهش شناسایی به عنوان ربات
   وقتی آی پی ات تو طول زمان رفتار نرمال نشون بده، گوگل بهت اعتماد می کنه و کمتر اون صفحه های ریکپچا رو بهت نشون میده.
   

برای تهیه آی پی ثابت تمیز هم می تونی سر بزنی به صفحه اصلی وبسایت کاور تریدر

چطور مشکل من ربات نیستم رو حل کنیم؟

تا اینجا با علت وجود ریکپچا و کاربردش آشنا شدی. ولی عملا اگه بخوای از شرش خلاص بشی یا کمتر باهاش روبه رو بشی، چی کار باید بکنی؟ چند تا راهکار:

1. آی پی باکیفیت بگیر
   جدی میگم، خیلی از کاربرا نمی دونن آی پی شون اشتراکیه و تو لیست سیاهه. با گرفتن یه آی پی ثابت و سالم، خیال خودت رو راحت می کنی.
   
2. رفتار عادی داشته باش
   این یعنی فرم هارو با سرعت عادی پر کن، تعداد کلیک هات غیرعادی نباشه و از نرم افزارهای ماکرو یا کلیکر خودکار استفاده نکن. گوگل با ترفندهای مختلف رفتار ربات ها رو تشخیص میده.
   
3. افزونه ها و نرم افزارهای مشکوک رو حذف کن
   ممکنه یه سری افزونه تو مرورگرت نصب باشه که ترافیکت رو عجیب جلوه بده. حتما مرورگرت رو سبک نگه دار و فقط از ابزارهای معتبر استفاده کن.
   
4. از سرویس آی پی ثابت کاور تریدر استفاده کن
   با این کار هم آی پی اختصاصی داری و هم احتمال فعال شدن ریکپچا برات کمتر میشه. اگرم گوگل شک کنه، بعد از یه مدت که رفتار طبیعی ات رو ببینه، حساسیتش کمتر میشه.
   
5. سعی کن تو یه بازه زمانی کوتاه، لاگین های متعدد انجام ندی
   مثلا اگر بخوای در ۵ دقیقه ۱۰ تا حساب ایجاد کنی، گوگل میگه: «هان؟ داری چی کار می کنی؟» و سریعا ریکپچا میاره جلوت.
   

جمع بندی پایانی

در کل، گوگل ریکپچا یه سد امنیتی مهمه که هم واسه صاحبان سایت ها مفیده و هم یه جورایی برای کاربرای واقعی دردسر ایجاد می کنه. اما اگه نبود، وب پر می شد از اسپم و خرابکاری ربات ها. پس درسته گاهی اذیت میشیم، اما وجودش لازمه. برای حل مشکل من ربات نیستم و اینکه کمتر با عبارت «من ربات نیستم گوگل» مواجه بشی، کافیه چندتا نکته رو رعایت کنی:

• یه آی پی اختصاصی و تمیز داشته باش
• رفتار طبیعی نشون بده و عجیب غریب عمل نکن
• از افزونه ها یا ابزارهای مشکوک استفاده نکن

اگه واقعا می خوای خیالت راحت باشه، یه سر به کاور تریدر بزن و سرویس آی پی ثابتشون رو ببین. اینجوری احتمال اینکه مثل یه ربات شناسایی بشی خیلی کمتر میشه. اون وقت بدون دغدغه تر می تونی گشت و گذار اینترنتی انجام بدی و هر جا دیدی ریکپچا بالا اومد، با یه کلیک ساده ردش کنی.

در نهایت یادت باشه: ریکپچا دشمن ما کاربرای واقعی نیست، بلکه یه سپر دفاعیه که جلوی حمله ربات های مزاحم رو می گیره. اگر هم قرار باشه کمتر ببینیمش، باید طوری وبگردی کنیم که گوگل مطمئن شه ما یه آدمیم، نه یه ربات نرم افزاری.